Αρίλλας θεωρείται η γεωγραφική περιοχή μεταξύ των ακρωτηρίων Αρίλλας(πόρτο-Τιμόνε) και Κάβο-Κεφάλι, είναι δε ένα σύνολο διάσπαρτων μικρό-οικισμών κατανεμημένων μεταξύ τεσσάρων πρώην κοινοτήτων, Αυλιωτών, Μαγουλάδων(το μεγαλύτερο τμήμα), Καββαδάδων, Αφιώνα και σήμερα είναι διχοτομημένος μεταξύ των δήμων Εσπερίων και Αγίου Γεωργίου.

Πιθανόν η ονομασία Αρίλλας να είναι Ρωμαϊκής πρωτοχριστιανικής εποχής επειδή τότε συνήθιζαν να ονομάζουν μια τοποθεσία παίρνοντας για όνομα την πληθώρα κάποιων αντικειμένων και βάζοντας την Λατινική κατάληξη ille.

Στην περιοχή τότε αφθονούσε ένα είδος δρυός ονομαζόμενη Αρία (αριά το λένε ακόμη σήμερα οι γεροντότεροι), πολύ καλό ξύλο για την κατασκευή πλοίων, έτσι και το Αρίλλας. Κατά άλλη εκδοχή η περιοχή ονομάστηκε έτσι από κάποιο Ρωμαίο στρατηγό Αρίλλα που κατά την ρωμαϊκή κατοχή είχε στην περιοχή μας το στρατόπεδό του.

Το τελευταίο σκαλοπάτι πριν την ανοικτή Αδριατική θάλασσα αλλά και το πρώτο που συναντούσε ερχόμενος ο ταξιδιώτης από τη μακρινή δύση ήταν επόμενο να έχει ανθρώπινη παρουσία από πολύ παλιά. Στα φυσικά λιμάνια πόρτο-Τιμόνε και Λιμνί έβρισκαν προστασία τα πλοία της εποχής περιμένοντας καλύτερο καιρό για να συνεχίσουν. Στη Γραβιά ξεθύμαιναν τα μεγάλα κύματα προσφέροντας ένα απάγκιο.

Ο εύφορος μικρός κάμπος του Αρίλλα με το ήπιο μικροκλίμα πάντα μπορούσε να θρέψει τους κατοίκους του και να κρατά την ανθρώπινη παρουσία. Όμως αυτά τα πλεονεκτήματα κάποτε γίνονταν και μειονεκτήματα όταν κατακτητές, κουρσάροι, πειρατές, προσπαθούσαν και αυτοί να ωφεληθούν από την περιοχή. Τα τοπωνύμια Μεροβίγκλι και Βάρδια μαρτυρούν τα προβλήματα της προ του 1800 εποχής και τη δυσκολία μόνιμης κατοικίας. Η ζωή άρχισε να γίνεται «κανονική» λίγο μετά το 1800. Ωστόσο οι γαιοκτήμονες τιμαριούχοι είχαν στην ιδιοκτησία τους σχεδόν όλη την εύφορη γη. Οι ηλικιωμένοι θυμούνται τα σολιάτικα(πληρωμή σε είδος) που έδιναν στους αρχόντους οι πατεράδες τους.
σπλήθρες
Οι κάτοικοι αρχικά έμεναν σε σπίτια, φτιαγμένα με λίγες πέτρες στα θεμέλια και χωματόπλινθους (σπλίθρες) από το έδαφος και πάνω. Αργότερα και σιγά-σιγά μαζεύοντας πέτρες έφτιαχναν καλύτερα σπίτια. Η έλλειψη επαρκούς ρουχισμού, η πολύωρη χειρωνακτική εργασία και η μεγάλη παιδική θνησιμότητα είναι χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου. Οι γυναίκες ηρωίδες, σχεδόν μόνιμα σε κατάσταση εγκυμοσύνης συμμετέχουν στην κατασκευή κατοικίας, στη γεωργία, κτηνοτροφία, έχουν αποκλειστικά τη «βιομηχανία» στο σπίτι ( φτιάξιμο ψωμιού, φαγητού, ρουχισμού κ. λ. π.)τη φροντίδα των αρρώστων και των γερόντων.

Μόλις μετά το1950 οι Αριλλιώτες με συνδρομή και προσωπική εργασία φτιάχνουν δρόμους, εκκλησία, νεκροταφείο και δημοτικό σχολείο οργανώνοντας σε νέες βάσεις την κοινωνική τους ζωή.