ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
Η κύρια αιτία μόλυνσης του περιβάλλοντος με διοξίνες είναι η καύση απορριμμάτων και πλαστικών με παρουσία χλωρίου σε αυτά. Για παράδειγμα μια σημαντική, αν όχι η σημαντικότερη, πηγή χλωρίου είναι τα πλαστικά PVC (πολυβινυλοχλωριδίου), φιάλες νερού, ελαιοδύχτια, σωλήνες, καλώδια μουσαμάδες, η ατελή καύση αστικών απορριμμάτων ή νοσοκομειακών αποβλήτων, η αποτέφρωση πλαστικών και άλλων μη-βιοαποικοδομήσιμων υλικών σε καμίνους, κατά την διαδικασία χλωρίωσης χαρτοπολτού
σε εργοστάσια παραγωγής χάρτου. Ιδιαίτερα μεγάλες ποσότητες παράγονται κατά την διαδικασία παρασκευής, ανακύκλωσης ή καταστροφής του πλαστικού PVC.
(Οι διοξίνες)
Το απόγευμα της 10ης Ιουλίου 1976 15 χιλιόμετρα βόρεια του Μιλάνο έσπασε μια βαλβίδα στο εργοστάσιο της Industrie Chimiche Meda Societa και αναδύθηκε 50 μέτρα στο ουρανό ένα σύννεφο χημικών ουσιών όπου μεταξύ των άλλων περιείχε και διοξίνες. Τα πρώτα σημάδια προβλημάτων υγείας, όπως εγκαύματα και άλλες βλάβες του δέρματος, εμφανίστηκαν κυρίως σε παιδιά λίγες ώρες μετά το ατύχημα.
Πέντε ημέρες μετά το συμβάν, οι αρχές άρχισαν έρευνα όταν τα ζώα όπως κουνέλια άρχισαν να πεθαίνουν μαζικά. Σχεδόν δύο εβδομάδες αργότερα, ένα χημικό εργαστήριο που ανάλυσε τα δείγματα νεκρών ζώων ανακοίνωσε ότι αιτία των θανάτων ήταν η διοξίνη. Και μέσα σε τρεις εβδομάδες, περίπου 736 άνθρωποι που ζούσαν κοντά στο εργοστάσιο αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, μια σοβαρή διαταραχή του δέρματος που διαγνώστηκε ως chloracne, και που συνήθως συνδέεται με τη διοξίνη, ξέσπασε σε ορισμένα από τα άτομα που εκτεθήκανε περισσότερο στο σύννεφο.
Ήταν η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα(εκτός των χημικών και συναφών ειδικοτήτων) άκουγε το όνομα διοξίνη. Ακολούθησε, το Βέλγιο με την είσοδο της διοξίνης στην τροφική αλυσίδα χοίρων και πουλερικών και πριν από λίγες μέρες η Γερμανία.
Επειδή τις διοξίνες θα τις ακούμε στο μέλλον όλο και συχνότερα, λόγω της ανεξέλεγκτης χρήσης των πλαστικών, η περιβαλλοντική ομάδα του συλλόγου μας, στην προσπάθεια ενημέρωσης των μελών της, κάθισε, έψαξε και βρήκε τι είναι επί τέλους αυτή η διοξίνη και πως εισέρχεται στην τροφική αλυσίδα.
Τέσσερα ήταν τα βασικά ερωτήματα που μας απασχόλησαν και που κλιθήκαμε να απαντήσουμε. Το πρώτο, τι είναι η διοξίνη, το δεύτερο, πως παράγεται, το τρίτο, που βρίσκεται, και το τέταρτο, τι βλάβες επιφέρει στον οργανισμό του ανθρώπου.
Τι είναι διοξίνη.
Οι διοξίνες είναι μια οικογένεια χημικών ουσιών εξαιρετικά ύποπτη για καρκινογενέσεις, ιδιαίτερα τοξική για τον άνθρωπο και ανθεκτική στην βιολογική αποικοδόμηση. Η ημιπερίοδος ζωής της, δηλαδή η μείωση στο 50% της αρχικής ποσότητας, ανάλογα του χημικού τύπου, διαρκεί 3 έως 30 χρόνια. Όταν στο ραδιόφωνο ή στην τηλεόραση ακούμε για διοξίνη(στον ενικό) αναφέρεται η 2,3,7,8-τετραχλωροδιβενζο-p-διοξίνη (2,3,7,8-TCDD), η οποία είναι και η πλέον επικίνδυνη ένωση της οικογένειας.
Πως παράγεται
Η κύρια αιτία μόλυνσης του περιβάλλοντος με διοξίνες είναι η καύση απορριμμάτων και πλαστικών με παρουσία χλωρίου σε αυτά. Για παράδειγμα μια σημαντική, αν όχι η σημαντικότερη, πηγή χλωρίου είναι τα πλαστικά PVC (πολυβινυλοχλωριδίου), φιάλες νερού, ελαιοδύχτια, σωλήνες, καλώδια μουσαμάδες, η ατελή καύση αστικών απορριμμάτων ή νοσοκομειακών αποβλήτων, η αποτέφρωση πλαστικών και άλλων μη-βιοαποικοδομήσιμων υλικών σε καμίνους, κατά την διαδικασία χλωρίωσης χαρτοπολτού
σε εργοστάσια παραγωγής χάρτου. Ιδιαίτερα μεγάλες ποσότητες παράγονται κατά την διαδικασία παρασκευής, ανακύκλωσης ή καταστροφής του πλαστικού PVC.
Που βρίσκεται
Μετά την εκπομπή τους στον αέρα, οι διοξίνες καταλήγουν στα νερά, έδαφος, φυτά, και τέλος στην τροφική αλυσίδα. Επειδή οι διοξίνες δεν διαλύονται στο νερό κυρίως δεν τις πίνουμε μα τις τρώμε όταν καταναλώνουμε λάδι ή ζωικό λίπος. Όταν το ζώο τρώει χορτάρι ή οποιαδήποτε ζωοτροφή που περιέχει διοξίνες, αυτές συσσωρεύονται στο λίπος, και όπως η αποδόμηση είναι αργή(3 έως 30 χρόνια το 50% της ουσίας), το ζώο μεγαλώνοντας όλο και αποθηκεύει διοξίνες στο λίπος του. Δηλαδή όσο πιο μεγάλο σε ηλικία είναι το ζώο-πουλερικό τόσο περισσότερη διοξίνη ανιχνεύεται στους λιπαρούς ιστούς του.
Το πρόβλημα
(τι βλάβες επιφέρει στον οργανισμό του ανθρώπου).
Βιοχημικές έρευνες έχουν δείξει πως οι διοξίνες δρουν ως ισχυρές «περιβαλλοντικές ορμόνες». Όπως και οι φυσικές ορμόνες, οι διοξίνες μπορούν να διαπεράσουν τη μεμβράνη των κυττάρων και να αλλάξουν τη δράση των γονιδίων που ρυθμίζουν τη διαδικασία της ανάπτυξης. Ακόμη και απειροελάχιστες συγκεντρώσεις διοξινών μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό και νευρικό σύστημα των οργανισμών. Σε πειραματόζωα, η έκθεση σε διοξίνες έχει προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα τοξικολογικών επιπτώσεων. Μερικές απ' αυτές εμφανίστηκαν σε εξαιρετικά μικρές δόσεις διοξινών, της τάξης των λίγων τρισεκατομμυριοστών του γραμμαρίου. Στις επιπτώσεις αυτές συγκαταλέγονται η ενδομητρίωση και η ενίσχυση θηλυκών χαρακτηριστικών σε αρσενικά πειραματόζωα. Επίσης προκαλούν εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, επηρεασμό της γονιμότητας, διαταραχές κατά την ανάπτυξη και διαταραχές συμπεριφοράς απογόνων.
Ακόμη παρατηρήθηκε αυξημένος καρκίνος σε ενήλικες ανθρώπους που είχαν εκτεθεί σε μεγάλες ποσότητες διοξινών επί πολλά έτη, δερματικές παθήσεις ( χλωριο-ακμή , εξανθήματα , υπερτρίχωση) και ήπιες ηπατικές βλάβες.
Οι πηγές από τις οποίες αντλήσαμε τις πληροφορίες για την συγγραφή του πιο πάνω κειμένου.
http://www.efet.gr/pcb.html
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BE%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%82
http://www.getipm.com/articles/seveso-italy.htm
http://www.specialeducation.gr/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=195
http://www.rrp.demokritos.gr/ms-dioxin/dioxin_gr.html
Από την περιβαλλοντική ομάδα του συλλόγου.
28/1/2011
